Otyłość jest chorobą, która dotyka coraz to większej liczby osób w krajach wysoko rozwiniętych i jest najczęstszym problemem cywilizacyjnym. Niestety powstanie otyłości bardzo często jest bagatelizowane przez osoby chore i ich otoczenie, co skutkuje rozwinięciem się kolejnych problemów zdrowotnych.
Otyłość-przyczyny
Najpopularniejszy rodzaj otyłości jest związany z prowadzeniem nieodpowiedniego stylu życia, jednak nie oznacza to, że każda osoba zmagająca się z tym problemem jest głównym sprawcą jego powstania. Bowiem przyczyną choroby jaką jest otyłość mogą być uwarunkowania genetyczne, które negatywnie wpływają na procesy przemiany materii, a także przyjmowanie niektórych leków powodujących gwałtowne tycie i zaburzenia układu nerwowego.
Jednak najczęstszymi „pomocnikami” rozwoju otyłości jest stosowanie nieprawidłowej diety i brak codziennego ruchu (na co wskazują licznie przeprowadzone badania). Dostarczanie organizmowi większej ilości energii niż zaleca norma może doprowadzić do gromadzenia się zapasów tkanki tłuszczowej, której nadmiar powoduje powstanie otyłości i różnorodnych chorób z nią związanych.
Przyczyną coraz częstszego prowadzenia nieodpowiedniego trybu życia jest łatwa dostępność wysokokalorycznych produktów i wysoce przetworzonej żywności, którego trawienie wiąże się z niewielkim wysiłkiem. Warto zaznaczyć, że takie pożywienie zawiera w swym składzie niezliczoną ilość związków chemicznych, które powodują gromadzenie się wody w organizmie i odkładanie nadmiernej ilości tłuszczu. Do powodów otyłości można zaliczyć również siedzący tryb życia, częste występowanie sytuacji stresowych oraz nieodpowiednie nawyki (podjadanie między posiłkami, nagradzanie się jedzeniem, „zajadanie” problemów).
Otyłość- czynniki ryzyka
Ryzyko wystąpienia otyłości obejmuje czynniki biologiczne, psychologiczne i środowiskowe.
- Czynniki biologiczne– wpływ genetyki (tendencje do szybkiego tycia)
- Czynniki środowiskowe– nieprawidłowy sposób odżywiania się członków rodziny, nieodpowiednie odżywianie się matki w ciąży, palenie papierosów przez kobietę w ciąży, wcześniactwo, zbyt niska masa urodzeniowa, zbyt wysoka masa urodzeniowa, niski status ekonomiczny, bezrobocie, problemy związane z pracą, zamieszkanie w wielkich miastach, niski poziom wykształcenia, brak hobby i zajęć pozaszkolnych/ poza pracą.
- Czynniki psychologiczne– traumy w dzieciństwie ( np. odrzucenie przez rówieśników, brak akceptacji, molestowanie, przemoc, rozstanie się rodziców, śmierć bliskiej osoby), brak satysfakcji z prowadzonego życia zawodowego i rodzinnego, niska samoocena
Otyłość-diagnostyka
Najczęściej wybieraną metodą sprawdzenia prawidłowości masy jest zważenie swojej wagi i porównanie wartości z prawidłową masą ciała osoby ważonej i jej wzrostu. Równie powszechnym działaniem jest obliczenie wskaźnika BMI (z ang. Body Mass Index), który polega na wyliczeniu stosunku masy ciała (w kg) do kwadratu wzrostu (w m).
- BMI poniżej wartości 18,5 wskazuje na niedowagę
- BMI w przedziale 18,5-25 wskazuje na masę prawidłową
- BMI w przedziale 25-30 wskazuje na nadwagę
- BMI powyżej 30 wskazuje na otyłość, a powyżej 40 otyłość zagrażającą życiu.
Sprawdzenie powstania otyłości można wykonać również obliczając WHR (Waist-hipratio), czyli stosunku obwodu bioder do obwodu talii. Po wykonaniu szczegółowego pomiaru obwodów wystarczy podzielić obwód talii przed obwód bioder.
- Wartość prawidłowa dla mężczyzn nie może przekraczać 0,9
- Wartość prawidłowa dla kobiet nie może przekraczać 0,7
Otyłość- leczenie
W przypadku, gdy osoba chora ma zamiar zrzucić zbędne kilogramy niekonieczna jest wizyta u lekarza, jednak jeśli u osoby wystąpiła otyłość, niezbędne jest leczenie lekarskie tak jak w przypadku innych chorób przewlekłych.
Lekarz przeprowadza z pacjentem wywiad, podczas którego ustala przyczyny powstania otyłości. Otrzymuje od pacjenta informacje dotyczące nawyków żywieniowych i stylu życia (aktywność fizyczna, rodzaj wykonywanej pracy, używki, choroby, przyjmowane leki, genetyka). Na podstawie uzyskanych informacji doktor wraz z dietetykiem układa indywidualną dietę lub proponuje pacjentowi leczenie operacyjne lub farmakologiczne.
W przypadku otyłości stosowane są diety różnego rodzaju, w zależności od stanu ogólnego pacjenta. Ważne jest, aby ułożone Menu posiadało zmniejszoną podaż energetyczną niż dotychczas, jednak dostarczało pacjentowi niezbędnych składników odżywczych. Często największą zmianą jaką wprowadza lekarz jest nie tylko zmiana rodzaju posiłków, ale zmniejszenie spożywanych porcji, częstotliwości, ilości soli i cukru.
Oczywisty jest fakt, iż otyłości nie da się zwalczyć tylko za pomocą diety. W celu pozbycia się zbędnych kilogramów konieczne jest również wprowadzenie aktywności fizycznej. W takiej sytuacji także lekarz przekazuje pacjentowi zalecenia, których należy przestrzegać. Osoba chora nie może rozpocząć drastycznych, godzinnych treningów, ponieważ z powodu nadmiaru kilogramów takie działanie nie przyniosłoby pozytywnych efektów. Zazwyczaj lekarz zaleca pacjentowi rozpoczęcie aktywności od spacerów, wolnej jazdy na rowerze, pływania.
Warto sprawdzić: https://mistralsport.pl/rowery/rowery-trekkingowe.html